Parasol op eeuwfeest Ieperse school

VTI53.jpg

Ieper, 1 juni 2009. De honderdste verjaardag van het Vrij Technisch Instituut te Ieper (VTI) is niet ongemerkt voorbij gegaan. Drie jaar geleden werd in deze school het idee gelanceerd om een vliegtuig te bouwen rond de nog altijd draaiende, authentieke Le Rhône 9C-motor. Honderden geïnteresseerden waren  opgedaagd om de Morane Saulnier Parasol L-replica te zien taxieën op een grasveld van de school.

Op Pinkstermaandag werd de Parasol feestelijk voorgesteld. Het was beslist een hoogtepunt tijdens de viering van de honderdste verjaardag van het VTI (http://vti-ieper-be).

Le Rhône
Toen we in 2006 in het kader van het boek “Gids voor het Belgisch Luchtvaartpatrimonium” het VTI bezochten, toonde projectpromotor Johan Vanbeselaere ons de roterende negencilinder van 80 pk. Begin jaren twintig was de Le Rhône door de Belgische Militaire Luchtvaart als leerobject aan de school geschonken. Generaties leerkrachten hebben zorg gedragen voor dit pareltje. Hier herinnert men zich nog goed hoe Edmond Haentjens en Roger Claeys de motor regelmatig lieten proefdraaien en hoe ze voor het nodige onderhoud en de precieze afstelling zorgden.

Directeur Geert Bruneel van het VTI had veel lof voor de steun van het Belgische en Franse Guynemercomité. Ook leraars en leerlingen, die zeer veel energie in het project hadden gestoken, werden oprecht bedankt. Geert : “Ik denk dat Pol Lietaert meer op de school zat dan thuis. Het is prachtig hoe onze leerkrachten hun enthousisasme konden overbrengen op de leerlingen.” 

Guynemer inspireert     
Er werd gekozen voor een niet vliegwaardige replica van de Morane Saulnier L Parasol. Dat was het vliegtuig waarmee Georges Guynemer (°24 december 1894) op 19 juli 1915 zijn eerste overwinning behaalde, samen met zijn mecanicien Charles Guerder, beiden amper 20 jaar jong. Guynemer is misschien wel de bekendste Franse aas. Hij vond op 11 september 1917 rond 10 uur de dood boven Poelkapelle. Omwille van hevige bombardementen werden alle sporen op de plaats van de crash uitgewist. Maar lokale historici geven zich niet zo vlug gewonnen en blijven zoeken naar de resten van de Franse held en zijn vliegtuig. In Poelkapelle staat het bekende standbeeld ter ere van Guynemer. Bovenaan de gedenkzuil verwijst de ooievaar naar zijn Escadrille des Cicognes. De tengere held, hij woog amper 48 kg voor een lengte van 1,73 m, behaalde 53 bevestigde luchtoverwinningen.

Projectpromotor Johan Vanbeselaere (links) samen met Kolonel (or) Jean-Yves Tabourin, voorzitter van het Franse Guynemercomité.

Constructie van de replica
Drie jaar werkten leerkrachten en leerlingen aan het Parasol-project. Bij de leraars gaan de felicitaties zeker naar voortrekker Pol Lietaert, zijn rechterhand Geert Woussen, Frederik Maerten, Chris Horré en projectpromotor Johan Vanbeselaere. Heel wat leerlingen van de beroepsklassen garage, carosserie en hout werden nauw bij dit project betrokken. Luchtvaart kan het beroepsonderwijs duidelijk inspireren en motiveren.

Geert vervaardigde de prachtige schroef. Voor advies ging hij te rade bij schroevenbouwer Poncelet in Evere. Hij kon geen betere leermeester treffen dan Roger Poncelet. Het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis leende hem een schroef die diende als model. Geert werkte 300 uur aan zijn propellor, een gesigneerd pronkstuk gecreëerd uit zes lagen gelijmde merantiplanken.

Tijdens het schooljaar 2006-2007 startte de carrosserieafdeling, onder de vakkundige leiding van Pol, met de bouw van een aluminium frame voor de romp. In een Fins museum kon Johan kopieën verkrijgen van de originele plannen van de vleugels. Ook Franse en Belgische musea bezorgden het VTI heel wat archiefmateriaal. Tijdens het schooljaar 2007-2008 sleutelden de leerlingen van de carrosserieklas o.a. aan het onderstel en het besturingssyteem.

Chris Horré maakte een model van de Parasol op schaal 1:6. Op een tentoonstelling werden foto’s en documenten getoond over het VTI-project. Er werd ook een interessante brochure aangeboden over de bouw van de replica (Prijs 2,5 euro, te bekomen via het VTI).

Da Vinci
Het VTI slaagde er zelfs in om hun project een internationaal tintje te geven. Johan : “Ik contacteerde Sašo Knez, leraar fysica aan de technische school in het Sloveense Trbovlje. In deze school hadden ze hetzelfde type motor maar niet de nodige kennis om deze te herstellen.
Sašo Knez is ook bestuurslid van Minima Historical Aircraft Club (www.aeroklub-minima.si), een vereniging die oude vliegtuigen restaureert of kompleet nabouwt. Dankzij het Europees Leonardo da Vinci-project konden we leerlingen uit de derde graad in Slovenië een gesubsidieerde stage laten lopen.”

Wijnand Pauwelyn (links) en Warre Buysse, twee leerlingen van het 5de jaar beroeps, afdeling houtbewerking, die verantwoordelijk waren voor de constructie van de vleugel.

Leerling Wijnand Pauwelyn : “In september 2008 ging een team van zes leerlingen, samen met Pol Lietaert, Gert Woussen en coördinator Daniël Pauwels, voor twee weken naar Slovenië. Onze school heeft de motor van de Slovenen hersteld. Een in Ieper gemaakt richtingsroer hebben we leren bekleden met doek. We leerden er ook de houten vleugel maken. In november zijn enkele leraars en leerlingen uit Slovenië naar Ieper gekomen om onze houten vleugel te leren bekleden met polyester.” De totale vleugel weegt ongeveer 80 kilo. Vooral de constructie van de vleugeltippen vroeg heel wat kunde. Metalen kabels boven en onder de vleugels vervormen de flexibele vleugeluiteinden en zorgen voor de rolbeweging, er zijn geen aparte rolroeren.

Om 11.05 uur startte Pol Lietaert de motor. Dit was niet alleen een prachtig moment voor iedereen die aan het toestel had gesleuteld maar ook voor de geslaagde aanpak van de projectwerking in het VTI.
Vooraan zat Pol Lietaert. Na enkele minuten nam Geert Woussen achteraan plaats. Samen met projectcoördinator Johan Vanbeselaere waren zij de initiatiefnemers voor dit project. Ook Frederik Maerten en Chris Horré hoorden bij de kern.

Bewapening
Op de Morane Saulnier Parasol, eigenlijk een erg wendbaar verkenningsvliegtuig, werd een Lewis-machinegeweer gemonteerd. Roland Garros was de eerste om metalen afkaatsplaatjes op de schroef te monteren zodat de kogels de schroef niet beschadigden. Het wapen op de Parasol van het VTI is een model in kunststof dat in de Verenigde Staten werd vervaardigd. Enkele houten onderdelen werden wel in het VTI gemaakt.

De Parasol draaide rustig rondjes op het grasveld van de school. Merk achteraan het Lewis-machinegeweer.

Felicitaties
De Parasol zal binnen een paar maanden worden opgehangen in een grote hal van het VTI. Het staartwiel wordt dan verwijderd, enkel de staartslee blijft behouden. Het landingsgestel, nu voorzien van schijfremmen, krijgt terug de originele wielen. Het spreekt vanzelf dat er heel wat binnen- en buitenlandse belangstelling is voor deze replica. Leerkrachten en leerlingen mochten ondermeer felicitaties in ontvangst nemen van de Franse gravin de Perthuis, een nicht van Georges Guynemer.

Het VTI heeft eerder al gelukwensen verdiend als het gaat om projectwerking rond luchtvaartthema’s. In het verleden reviseerden de klassen van hun beroepsonderwijs een Le Rhône-motor, vlogen ze paraboolvluchten met de A300 “Zero-G” van het European Space Agency (ESA) en bestudeerden ze de V1-sites in West-Vlaanderen. Dit soort van goed gestuurde luchtvaartprojecten binnen het beroepsonderwijs, moeten zeker worden gestimuleerd.

Frans Van Humbeek
Foto’s: Jean-Pierre Decock

Meer info : http://users.telenet.be/geert.woussen

Frans Van Humbeek

Frans Van Humbeek

is hoofdredacteur van Hangar Flying. Hij is freelance luchtvaartjournalist en auteur van verschillende luchtvaartboeken. Frans probeert zowat alle facetten van de Belgische luchtvaart op te volgen, maar zijn passie gaat vooral uit naar het luchtvaarterfgoed en de geschiedenis van de Belgische vliegvelden. Binnen het redactieteam van Hangar Flying zorgt hij ook voor de updates van www.aviationheritage.eu.

Ce site utilise des cookies pour optimiser votre expérience utilisateur. En continuant à surfer sur Internet, vous acceptez notre politique de confidentialité et d’utilisation de cookies. Accepter Lire Plus

'Ce Accepter Lire Plus